- مشخصات کتاب
- جلد 1
- اشاره
- به پیشگاه:
- فهرست مطالب
- پیشگفتار
- نخستین سخن
- تأمّلی در دو معنای لفظ «علم»
- تفاوت دو معنای «عالم»
- مثال هایی از حواس بینایی و شنوایی
- تفاوت عليم و عالم
- دو معنای «عقل»
- تذكاری ضروری
- بخش اوّل: تعريف علم و عقل
- اشاره
- فصل 1: تعریف
- 1-1-1-«تعریف» چیست؟
- 2-1-1-نقش توصیف در تعریف
- الف-محسوسات
- حالت اوّل-حضور محسوس نزد حسّ مخاطب
- حالت دوم-غیبت محسوس همراه با احساس پیشین
- واقع گرایی در معرفت حسّی
- حالت سوم-غیبت محسوس بدون وجود احساس پیشین
- تفاوت علم و معرفت
- حالت چهارم-غیبت محسوس برای فاقد قوّه احساس
- خلاصه و نتیجه
- ب-غير محسوسات
- بررسی حالات چهارگانه
- تفاوت دیگر بین علم و معرفت
- معنای اصطلاحی «تعریف»
- فصل 2: تعریف علم
- فصل 3: تعریف عقل
- اشاره
- 1-3-1-راه شناخت و توصیف عقل
- 2-3-1-عقل چیست؟
- بررسی یک اشتباه درباره رابطه علم و عقل
- 3-3-1-توصيف عقل (بیان ویژگی های آن)
- الف-بداهت معنای عقل
- ب-ذهنی و فکری نبودن عقل
- بررسی دو تعریف مشهور از عقل
- 1-عقل مُدرک کلّیات است.
- 2-عقل، توانایی تفكّر و اندیشیدن است.
- ج-عدم شناخت نسبت به كيفيت حصول عقل
- د-اختیاری نبودن عقل
- اختیاری بودن تعقل
- ه-حدوث و تجدّد عقل
- فصل 4: شواهد قرآنی بر معنای انفعالی عقل
- بخش دوم :نور علم و عقل
- اشاره
- فصل 1: اثبات نور علم و عقل
- اشاره
- 1-1-2-فقر ذاتى عالم و عاقل (بحث ماهیت)
- 1-1-1-2-تعبير «ذاتى»
- 2-1-1-2-ذات (ماهيّت) عالم مشاراليه لفظ «من»
- 3-1-1-2-ثبات «من»
- 4-1-1-2-غیرتت «من» با بدن «من»
- 5-1-1-2-ذاتی نبودن حالات روحی «من»
- 6-1-1-2-انسانیت هم ذاتی «من» نیست.
- 7-1-1-2-عالم شدن و عاقل شدن، ذاتی «من» نیستند.
- 8-1-1-2-عالم و عاقل شدن بالغير
- 9-1-1-2-غيريت وجود «من» با «من»
- 10-1-1-2-فهم و اخبار از ماهیت؛ فقط در ظرف موجودیت آن
- 11-1-1-2-فقر و ناداری:تنها ذاتی ماهیت
- 2-1-2-تنبه یافتن به نور علم و عقل
- 1-2-1-2-تحقق عالم شدن به سبب نور علم
- 2-2-1-2-عالم شدن ماهیت از طریق مالکیت (واجديّت) نور علم
- 3-2-1-2-نور ناميدن علم
- 4-2-1-2-ظلمت ذاتى عالم و معلوم
- 5-2-1-2-پیدایش روشنایی در مجموعه ظلمانى الذات ها
- 6-2-1-2-مالکیت و واجديّت نور علم
- 7-2-1-2-غناى بالغير
- 8-2-1-2-ظلمانی نبودن نور علم
- 9-2-1-2-مخلوقيّت نور علم
- 10-2-1-2-شرافت بحث
- 3-1-2-شواهد نقلی
- 1-3-1-2-روایت عنوان بصری
- 2-3-1-2-نور علم و عقل روشنایی روح
- 3-3-1-2-عقل نور فارق بين حق و باطل
- 4-3-1-2-وقوع نور عقل در قلب انسان بالغ
- 5-3-1-2-فريضه و سنت جيّد و ردی
- 6-3-1-2-تأملی مجدد در دو معنای مصدری (فعلی) و اسمی عقل
- 7-3-1-2-مالكيت نور عقل و علم، منشأ توانایی فهم
- 8-3-1-2-درجات واجديّت نور علم يا عقل
- 9-3-1-2-تعابیری دیگر برای دو معنای اسمی و مصدری علم و عقل
- 4-1-2-مستقلات عقليه
- 1-4-1-2-فهم حسن و قبح های عقلی نشانه نور عقل
- 2-4-1-2-تعريف مستقلات عقليه
- 3-4-1-2-مستقلات عقليّه حقایقی مکشوف نه اعتباریاتی مجعول
- 4-4-1-2-حسن و قبح عنوان اوّلى مستقلات عقليّه نه عنوان ثانوی آن ها.
- 5-4-1-2-کشف حُسن و قبح ذاتی به وسیله تنبّه
- 6-4-1-2-حسن و قبح ذاتی صفت فعل عاقل مختار
- 7-4-1-2-حُسن و قبح ذاتی:صفت «ماهیّت کلّی فعل»
- 8-4-1-2-اختلاف درجات عاقلان
- 9-4-1-2-عقل كل نبي مكرم اسلام صلی الله علیه و اله و سلم
- 10-4-1-2-حُسن صدق و قبح كذب، ذاتی یا غیر ذاتی؟
- 11-4-1-2-بررسی دو دیدگاه درباره مستقلات عقلیه
- الف) دیدگاه اوّل: مستقلات عقلیه از مشهورات و آراء محموده اند.
- نقد دیدگاه اول:
- ب) دیدگاه دوم: حسن و قبح عقلی از امور اعتباری اند.
- نقد دیدگاه دوم:
- فصل2: عقل و عاقل و معقول
- فصل 3:معرفت نور علم و عقل
- اشاره
- 1-3-2-تفاوت میان «اثبات» نور علم و عقل با «معرفت» آن ها
- 2-3-2 معرفت عقل، به عقل محقق می شود.(معرفة العقل بالعقل است.)
- 1-2-3-2نور: «الظاهر بذاته و المظهر لغيره»
- 2-2-3-2 معقولات مظهر عقل، نه مظهر آن.
- 3-2-3-2-معرفت به عقل، اثبات غیابی آن نیست.
- 4-2-3-2-غفلت از عقل به معنای غیبت آن نیست.
- 5-2-3-2-معقولات، صرفاً مُنَبِّه عاقل اند، نه معرّف عقل.
- 6-2-3-2-دلیلیت و آیتیت معقولات بالعقل است.
- 7-2-3-2-تصديق نشانه بودن یک نشانه برای عقل هم به خود عقل انجام می گیرد.
- 8-2-3-2-نتیجه عقل به خودش شناخته می شود.
- 3-3-2-معرفت عقل در عین احتجاب آن
- 1-3-3-2-عقل معقول نمی شود.
- 2-3-3-2-عقل را با تصوّرات و مفاهیم نیز نمی توان شناخت.
- 3-3-3-2-لازمه معرفت عقل، «لافکری» است.
- 4-3-3-2-نتيجه: وَ لَه نسبت به عقل در عین معرفت آن
- 5-3-3-2-شاهد نقلی
- 4-3-2-اشاره ای به استفاده از بحث عقل در بحث توحید
- فهرست منابع
- جلد 2
- مشخصات کتاب
- اشاره
- فهرست مطالب
- پیشگفتار
- بخش اوّل: شرع درونی و عقل برونی
- اشاره
- فصل 1: حجّيّت عقل
- اشاره
- مقدمه
- 1 -1-1-معنای حجّت و حجّیّت
- 1 -1- 2- ذاتى بودن حجّيّت عقل
- 1 - 1 - 3-نتیجه انکار حجّيّت ذاتي عقل
- 1 - 1- 4-شواهد نقلی
- 1 - 1 - 4 - 1- عقل: مطیع محض خداون
- 4-1-1 - 2-عاقل: مخاطب امر و نهی و مشمول ثواب و عقاب خداوند
- 1-1- 4-3-عقل: شرع درونی و رسول حقّ
- 4-4-1-1-مداقّه در حساب متناسب با عقول افراد
- 4-1-1 -5-ثواب و عقاب، متناسب با میزان عقل
- 5-1-1-علم و عقل در ترازو
- 1-5-1-1-تفکیک مقام ثبوت و مقام اثبات
- 2-5-1-1-تاريخ تفكّر بشر در مسأله شناخت
- 3-5-1-1-آیا «قطع» می تواند معیار شناخت باشد؟
- 4-5-1-1-محدوديّت ذاتي علم بشر
- 5-5-1-1-حجّيّت عقل، ترجيح راجح بر مرجوح
- 6-5-1-1-بداهت: تنها نقطه اتّکا
- فصل 2: عقل و دین
- اشاره
- 1-2-1-تعريف دين
- 2-2-1-دو گونه بیان خداوند
- 3-2-1-مصاديق بيان تکوینی خداوند
- 4-2-1-دینداری در حوزه مستقلّات عقليّه
- 5-2-1-دینداری در غیر مستقلّات عقلیّه
- الف- احکام ارشادی (تأكيدى)
- ب-احکام مولوی (تأسیسی)
- 6-2-1-توضیح قاعده ملازمه
- 7-2-1-دو حجّت خداوند بر مردمان
- عدم حجّيّت مطلق رویاها و مکاشفات
- 8-2-1-همسویی عقل و وحی
- 9-2-1-مستضعف و عدم اتمام حجّت بر او
- 10-2-1-عقل و دین در کلام گویای حجج ظاهری علیهم السلام
- 1-10-2-1-اثبات حقّانیّت حجّت خدا با عقل
- 2-10-2-1-ملازمت عقل و دین
- 3-10-2-1-عقل: راهنمای ایمان مؤمن
- 4-10-2-1-عقل: پایۀ عبادت و مایۀ سعادت
- 5-10-2-1-وسواس: نشانه اطاعت شیطان
- 6-10-2-1-عقل: معیار ارزش گذاری عبادت
- 7-10-2-1-عقل برترین نعمت الهی
- فصل 3: کمال و زوال عقل؛ مرگ و زندگی قلب
- اشاره
- مقدمه
- 1-3-1-موت و حیات قلب
- 2-3-1-عوامل مرگ قلب
- 1-2-3-1-گناه
- 2-2-3-1-کمی ورع
- 3-2-3-1-خنده بسیار
- 4-2-3-1-غلبه غفلت
- 5-2-3-1-خوردن بسیار
- 3-3-1-عوامل كمال عقل
- 1-3-3-1-افزایش سن و سیر تکاملی عقل
- 2-3-3-1-ادب
- 3-3-3-1-ذكر
- 4-3-3-1-زهد در دنیا
- 5-3-3-1-پیروی از حق
- 6-3-3-1-همنشینی با حکماء
- 7-3-3-1-تقوی و مجاهده با نفس
- 4-3-1-خوراکی ها و تقویت عقل
- 1-4-3-1-دُهن (روغن)
- 2-4-3-1-دبّاء (کدو)
- 3-4-3-1-گلابی
- 4-4-3-1-کرفس
- 5-4-3-1-لُبّان (كُندر)
- 6-4-3-1-سرکه
- 7-4-3-1-آب
- 5-3-1-درخواست عقل کامل از خداوند متعال
- 6-3-1-ظهور امام عصر (عجّل الله تعالى فرجه الشّريف) و تکمیل عقول بندگان
- بخش دوم: عقل و علم و فکر
- اشاره
- فصل 1: عقل و علم
- اشاره
- 1-1-2-علم نور هدايت
- 2-1-1-منبع نور علم
- 3-1-2-علم مطبوع و علم مسموع
- 4-1-2-طلب حقیقی علم
- حقیقت عبودیّت
- نکوهش برتری خواهی در دنیا
- سه سفارش در ریاضت
- سه سفارش در حلم
- سه سفارش در علم
- 5-1-2-وجوب عقلى طلب علم
- 6-1-2-همراهی عقل و علم
- 7-1-2-امامت و رهبری علم برای عقل
- 8-1-2-شناخت عقلي علم صحيح
- 9-1-2-تأييد و تكمیل عقل به نور علم
- تأیید عقل با نور
- حفظ و علم
- 10-1-2-نقش علم در حجاب زدایی از عقل
- 11-1-2-عقل و حکمت
- 12-1-2-کشتی عقل و کشتیبان علم
- فصل 2: عقل و فکر
- فهرست منابع
- جلد 3
- مشخصات کتاب
- اشاره
- كتاب عقل
- فهرست مطالب
- پیشگفتار
- فصل 1: نشانه های عقل
- فصل 2: حجاب های عقل
- فصل 3: لشكريان عقل و جهل
- فهرست منابع
کتاب عقل
مشخصات کتاب
سرشناسه : بنی هاشمی، محمد، 1339-
عنوان و نام پديدآور : کتاب عقل / محمد بنی هاشمی ؛ به قلم امیرمسعود جهان بین.
مشخصات نشر : تهران : نبا ، 1385.
مشخصات ظاهری : 3ج.
شابک : 64000 ریال( دوره سه جلدی ) ؛ 24000ریال : ج. 1 : 9648323410 ؛ ج. 2 : 9648323429 ؛ 20000 ریال: ج. 3 : 9648323437
وضعیت فهرست نویسی : فاپا
يادداشت : ج.3 ( چاپ اول : 1385 ).
یادداشت : کتابنامه.
مندرجات : ج. 1. شناخت علم و عقل.-- ج. 2. عقل و فکر دین.-- ج. 3. نشانه ها و حجاب های عقل.
موضوع : عقل (اسلام).
عقل -- احادیث.
عقل -- جنبه های قرآنی.
عقل گرایی (اسلام).
شناسه افزوده : جهان بین، امیرمسعود ، ویراستار.
رده بندی کنگره : BP216/15/ب 9ک 2
رده بندی دیویی : 297/42
شماره کتابشناسی ملی : م 85-5252
اطلاعات رکورد کتابشناسی : فاپا
خیراندیش دیجیتالی: انجمن مددکاری امام زمان (عج) اصفهان
ویراستار کتاب: خانم مرضیه محمدی سر پیری
ص: 1